تخمین واژگان پایۀ دانش آموزان کم توان ذهنی مقطع پیش دبستانی شهر تهران

هدف از این مقاله، تخمین و ارائۀ فهرست واژگان پایه دانش­آموزان کم­توان ذهنی مقطع پیش­دبستانی شهر تهران است. پژوهش حاضر از نوع توصیفی- تحلیلی است. جامعۀ آماری از شهر تهران و نمونه گیری به روش ماتریسی و طبقه­ای انجام شده است. با توجه به نسبت پسران به دختران در جامعه آماری، سه گروه سی نفره از دانش آموزان (شانزده پسر و چهارده دختر در هر گروه) و درمجموع نود نفر در پژوهش شرکت داده شدند. آزمودنی­ها از دانش آموزان کم­توان ذهنی آموزش پذیر زیر نُه سال انتخاب شدند. ابزار پژوهش از نعمت­زاده و همکاران (1384) اقتباس شده است. در خرده­آزمون ادراکی 694 واژه به صورت تصویری و در خرده­آزمون واژگانی 830 واژه در قالب پرسش نامه لیکرتی مورد سنجش قرار گرفتند؛ البته، متناسب­سازی­هایی در خرده آزمون ها برای اجرا روی کودکان کم­توان ذهنی صورت گرفت. خرده­آزمون ادراکی را دانش­آموزان تکمیل کردند. با توجه به تعداد زیاد گویه­ها در خرده­آزمون ادراکی، هر دانش­آموز فقط به یک­سوم گویه­ها از هر مقوله (اسم، صفت و فعل) و در دو مرحله پاسخ داد. اما خرده آزمون واژگانی را چهارده معلم پاسخ دادند. داده­ها با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی بررسی و تحلیل شدند. معیار سنجش پایگی یک واژه کسب امتیاز 80 درصدی در خرده­آزمون واژگانی (4 از 5) و تشخیص صحیح 80 درصد دانش­آموزان (24 نفر از 30 نفر) بود. 219 واژه طبق خرده­آزمون ادراکی و 81 واژه برمبنای خرده­آزمون واژگانی در فهرست واژه­های پایه طبقه­بندی ­شدند. با توجه به اینکه 54 واژه در دو فهرست مشترک بودند، درمجموع 246 واژه پایه برای کودکان کم­توان ذهنی آموزش­پذیر مقطع پیش­دبستانی شهر تهران تخمین زده شد.